
Sr. Þórhallur Heimisson
skrifar um Indland og
fjölbreytileikann sem þar býr.
Ef maður ætlaði að reyna að lýsa Indlandi fyrir þeim sem aldrei hafa komið þangað er ef til vill best að nota orð eins og andstæður. Indland er andstæður. Oft næstum óskiljanlegar andstæður. En um leið unaðslegar andstæður sem draga mann að sér. Fanga ferðamanninn. Umvefja hann. Og breyta honum. Enginn er samur sem farið hefur til Indlands. Svo er þessi algera ringulreið sem virðist ríkja í augum ókunnugs, en sem leiðir til niðurstöðu á undraskömmum tíma. Eitt besta dæmið um slíkt sem ég hef upplifað er í bókabúð í gönguhverfinu í Nýju Dehlí. Bókabúðin var í þröngri götu, svo þröngri að það var varla hægt að troða í gegnum hana á hjólaleigubíl.
Fyrir utan bókabúðina voru óteljandi smáverslanir, dýr, börn, kryddsölustaðir og tehús. Þegar inn var komið blasti við risa herbergi sem var fullt af bókum í haugum og hillum og upp um alla veggi. Enskar bækur og bækur á hindí, myndabækur og sögubækur og skáldsögur – allt í ringulreið að því er virtist. Út frá herberginu lágu ranghalar í allar áttir, upp þrönga stiga og niður í kjallara. Og alls staðar bækur og blöð og tímarit í haugum.
Svona er Indland
Ég hef verið að fást við og rannsaka mismunandi trúarbrögð heimsins öll mín fullorðinsár. Þess vegna hefur Indland líka lengi verið ofarlega á blaði hjá mér. Þangað hef ég sótt mikið gegnum árin. Indland er land trúarbragðanna ef svo má að orði komast. Ótölulegur fjöldi trúarbragða, guða, goða, anda og meinvætta er að finna á meginlandi Indlands og þeim landsvæðum öðrum sem tilheyra Indlandi frá fornu fari. Þar ægir öllu saman, fornum og nýjum átrúnaði, búddisma og hindúisma, shikum og janistum, katólskum og Tómasarkirkjunni, Allah og Rama, gömlum guðum og nýjum.
„Indland“ er líka frá fornu fari svo miklu stærra heldur en eingöngu það landsvæði sem í dag tilheyrir lýðveldinu Indlandi. Hið indverska menningarsvæði teygir sig frá Pakistan í vestri, yfir Himalæja fjallgarðinn til Nepal, Bútan, Tíbet og Kasmír í norðri, síðan gegnum Indland og Sri Lanka í suðri og allt til Bangladesh í austri. Á öllu þessu svæði hafa indversk trúarbrögð þróast í glímu við innflutt áhrif íslam og kristni, taóisma og forfeðradýrkunar Kínverja. Auk þeirra trúarbragða sem flokkast undir hindúisma hefur Indland getið af sér margar tegundir búddisma, shikisma og janisma að ógleymdum öllum nýtrúarbrögðunum sem í meira eða minna mæli rekja ættir sínar austur þangað.
Það er ekki nóg með að hindúisminn sem slíkur sé flókinn og margbreytilegur á þessu mikla landsvæði. Öll hin trúarbrögðin sem hér eru nefnd hafa gengist undir umbreytingar í afsanna rás, hafa klofnað og kvíslast í óteljandi frummyndir og afbrigði. Nyrst, í fjallendi Tíbet og Bútan finnum við tantra búddisma, og syðst, á eyjunni Sri Lanka er theravada búddismi ríkjandi. Búddistar á meginlandinu aðhyllast síðan enn eitt afbrigðið sem kallast mahayana búddismi, eða hinn stóri vegur. Eitt sinn réðu múslímar yfir megninu af meginlandi Indlands og á þeim tíma þróaðist afbrigði af íslam sem kallast súfismi. Hindúismi, búddismi og íslam hafa líka tekist á um völdin á Indlandi í gegnum tíðina. Einu sinni var allt meginland Indlands búddískt, en síðar náði hindúisminn aftur yfirhöndinni. Indó-evrópskir innrásarmenn sem komu frá sléttum Mið-Asíu og frumbyggjar Indlands blönduðu átrúnaði frá suðri og norðri saman í eitt, kristni var boðuð í öllum myndum á tímum nýlenduveldanna og íslam lagði undir sig stóran hluta landsins en þar reis heimsveldi Mógúla.
Enda tala Indverjar fjöldann allan af tungumálum, indóevrópskum og dravidískum, en dravidísk mál eru af þeirri tungumálaætt sem frumbyggjar landsins töluðu. Þessi vegna er enska opinbert tungumál á Indlandi samkvæmt stjórnarskrá landsins. Til að auðvelda samskiptin.
En allt er þetta aðeins brot af fjölbreytileika Indlands. Sjón er sögu ríkari.
